Hujjatga ko'ra, 2029 yilga borib mamlakatda sifatli ish o'rinlari soni 3,8 millionga yetishi kerak. 2024 yil yakunlariga ko'ra, bu ko'rsatkich taxminan 2,5 millionni tashkil etdi, deya ma'lum qildi Mehnat va ijtimoiy himoya vazirining o'rinbosari Asqar Biakhmetov SCKda o'tkazilgan matbuot anjumanida.
Uning so'zlariga ko'ra, sifatli bandlikni oshirishga iqtisodiyotning sanoatlashuvi va yangi texnologiyalarni joriy etish yordam beradi, bu jarayonda mintaqalarning demografik va infratuzilma xususiyatlari hisobga olinadi.
Bandlikni rivojlantirish va investitsiya loyihalari
Qishloq joylarida vaqtinchalik ko'chish orqali navbatli, mavsumiy va mobil bandlik kabi yangi ish o'rinlari joriy etilishi ko'rib chiqilmoqda.
Shimoliy makro mintaqalarda 3,6 trillion tengelik 116 ta investitsiya loyihasi amalga oshirilmoqda, bu 22,8 ming ish o'rnini yaratadi.
Markaziy-sharqiy makro mintaqada 13,4 trillion tengelik 263 ta loyiha ishga tushirildi, bu esa 28,1 ming yangi ish o'rnini ta'minlaydi.
Ishga joylashish natijalari
2023 yilda 979 mingdan ortiq fuqaro ishga joylashdi, ulardan 714 mingdan ortig'i doimiy ish o'rinlariga joylashdi.
O'qitish va bandlikni raqamli nazorat qilish:
- Onlayn kurslar: Skills.Enbek.kz platformasida 58 ming ishsiz o'qitildi, ulardan 91% (52 ming kishi) kurslarni muvaffaqiyatli tamomlab, sertifikat oldi.
- Korxonalarda o'qitish: Ish beruvchilarning arizalariga binoan 10 ming kishi ta'lim muassasalari va kompaniyalarga o'qitish uchun yuborildi, ulardan 8,5 ming kishi o'qishni tugatdi, 7 ming (87%) esa doimiy ishga joylashdi.
- Grant yordam: 2024 yilda ijtimoiy himoya uchun zaif qatlamlardan taxminan 9 ming vakil ikki bosqichda grantlar oldi, ulardan 64% qishloq joylarining aholisidir.
Bandlikni raqamli nazorat qilish
Ishga joylashishni nazorat qilish Mehnat vazirligi axborot tizimlari orqali amalga oshirilmoqda.
- 85% ishga joylashganlar (828 ming kishi) majburiy pensiya to'lovlariga ega.
- 60% (587 ming kishi) elektron mehnat shartnomalarini ro'yxatdan o'tkazdi.
Shu tariqa, Qozog'iston yangi ish o'rinlarini yaratish, bandlik sifatini oshirish va mehnat bozorini raqamli nazorat qilish bo'yicha faol ish olib bormoqda.
O'quvchilar uchun "Karyera kompas" platformasi ishga tushirildi
Mehnat vazirligi "Innovatsion loyiha navigatori" platformasini ishlab chiqdi, unda 906 ta investitsiya loyihasi haqida ma'lumotlar to'plangan. Ularning amalga oshirilishi 41 trillion tengga teng bo'lgan 168 ming ish o'rnini yaratishni nazarda tutadi. Bu haqda Mehnat va ijtimoiy himoya vazirining o'rinbosari Asqar Biakhmetov SCKda o'tkazilgan matbuot anjumanida ma'lum qildi.
Uning so'zlariga ko'ra, tizimga allaqachon sanoat va qurilish, energetika, transport vazirliklari loyihalari, shuningdek "Ayl amonati", "Serpin", "Diplom bilan qishloqqa", "Qishloq – el besigi" dasturlari haqidagi ma'lumotlar kiritilgan. Bunga parallel ravishda Investitsiyalar qo'mitasi tomonidan milliy raqamli investitsiya platformasi bilan integratsiya amalga oshirilmoqda.
O'quvchilar 7–11 sinflarda professional diagnostikani o'tkazish va mos karyera yo'nalishini tanlashda yordam beradigan "Karyera kompas" platformasi joriy etildi. Bazada 400 dan ortiq talab yuqori bo'lgan kasblar taqdim etilgan. Bu bitiruvchilarning mutaxassislik va kelajakdagi ish tanlovini ongli ravishda amalga oshirishga yordam beradi.
Qo'shimcha ravishda, Elektron mehnat birjasida kollej va universitet talabalariga mo'ljallangan ishlab chiqarish amaliyoti tizimi ishga tushirildi. Bu nafaqat stajirovka o'rnini topishga yordam beradi, balki zarur ko'nikmalarni olish, raqobatbardoshlikni oshirish va kelajakda ish topishga yordam beradi.
Ishchi kasblarga bo'lgan talabning oshishi
Mehnat vazirligining ustuvor yo'nalishlaridan biri platforma bandligini rivojlantirishdir. Qozog'istonda allaqachon 1 milliondan ortiq fuqaro internet-servislar orqali, masalan, Yandex, Glovo, Wolt orqali ishlamoqda. Ushbu format moslashuvchan grafik, bir vaqtning o'zida ishlash imkonini va past kirish to'sig'ini taqdim etadi.
Taxminlarga ko'ra, kelgusi olti yil ichida Qozog'istonda 1,6 million yangi mutaxassisga ehtiyoj bo'ladi, ulardan 900 mingdan ortig'i professional-texnik ta'limga ega bo'lishi kerak. Shuningdek, 400 ming kishi aynan ishchi kasblarda talab etiladi.
Bunday kadrlarga eng katta talab qurilish, qishloq xo'jaligi, qayta ishlash sanoati va sog'liqni saqlash sohalarida kuzatilmoqda, bu yerda ishchi mutaxassisliklariga bo'lgan ehtiyoj 56% ni tashkil qiladi.
Davlat rahbari tomonidan e'lon qilingan Ishchi kasblar yilida Mehnat vazirligi davlat organlari va akimatlar bilan birgalikda tadbirlar rejasini amalga oshirishga kirishdi. U quyidagilarni o'z ichiga oladi:
- Ish beruvchilar, maktablar va kollejlar o'rtasidagi hamkorlikni mustahkamlash
- Mentorlik institutini rivojlantirish
- 2024 yilda 100 ta professional standartni ishlab chiqish va yangilash
- Bo'sh ish o'rinlari yarmarkalarini o'tkazish
Yil davomida kamida 500 ming o'quvchi va kollej talabasi Ishga joylashish va ish topish ko'nikmalarini o'rganish uchun "Elektron mehnat birjasi" yagona raqamli platformasi orqali o'qitiladi.
Shuningdek, "Karyera kompas" platformasi yordamida professional yo'naltirish ishlari 100 ming kishini qamrab oladi.