Tokaev ta'kidlaganidek, Putinning tashrifi – tarixiy hodisa bo'lib, Qozog'iston-Rossiya munosabatlarida muhim rol o'ynaydi.
«Qozog'iston uchun Rossiya – strategik hamkor va ishonchli ittifoqdosh. Bizni buzilmas do'stlik, ko'p asrlik yaxshi qo'shnichilik va umumiy tarix birlashtiradi. Ushbu o'zgaruvchan qadriyatlarga tayanib, bizning davlatlarimiz kelajakka yo'naltirilgan mazmunli munosabatlarni shakllantirdilar. Qozog'iston-Rossiya hamkorligi mislsiz ko'tarilishiga erishdi va deyarli barcha asosiy sohalarni qamrab oldi. Siyosiy muloqot izchil rivojlanmoqda, savdo-iqtisodiy hamkorlik kengaymoqda, madaniy-gumanitar aloqalar faollashmoqda. Bugun o'tkazilgan uchrashuvlar va muzokaralar ishbilarmonlik, ochiqlik bilan ajralib turdi va haqiqatan ham samarali bo'ldi», — dedi Qozog'iston prezidenti.
U muzokaralar davomida keng ko'lamli masalalar va kutilmagan istiqbollarni kengaytirish bo'yicha strategik hamkorlikni muhokama qilinganini qo'shimcha qildi.
«Murakkab geopolitik vaziyatga qaramay, ikki tomonlama munosabatlar dinamik ravishda rivojlanayotganiga kelishib oldik. Muzokaralar davomida iqtisodiyot masalalariga alohida e'tibor berildi. Asosiy vazifalar sifatida strategik sohalarda hamkorlikni chuqurlashtirish va o'zaro tovar aylanishini oshirish belgilandi. Ushbu maqsadlar uchun 2021-2025 yillarga mo'ljallangan Iqtisodiy hamkorlikning kompleks dasturi, 2024-2026 yillarga mo'ljallangan Hamkorlik rejasi kabi hukumatlararo hujjatlar to'plami qabul qilindi. O'tkazilgan mintaqalararo hamkorlik forumida ikki mamlakat o'rtasidagi yangilangan Mintaqaviy va chegara hamkorligi dasturi imzolandi», — ta'kidladi Qasym-Jomart Tokaev.
Tokaev, Rossiya Qozog'istonning asosiy hamkorlaridan biri ekanligini va iqtisodiyotning yetakchi investorlaridan biri sifatida kirishini ta'kidladi.
Prezident, Qozog'iston tarixida birinchi marta ikki tomonlama munosabatlar doirasida Rossiyaning beshta eng yirik savdo hamkori qatoriga kirganini ta'kidladi. Bu ikki mamlakat o'rtasidagi hamkorlikning barqaror va muhim potentsialini ko'rsatadi.
«Agar biz ushbu ijobiy dinamikani saqlasak, kelgusi bir necha yil ichida o'zaro savdoda 30 milliard dollar chegarasini oshirishimiz mumkinligiga ishonaman. Rossiyaning Qozog'iston iqtisodiyotiga to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalari 24 milliard dollardan oshdi, shundan faqat so'nggi ikki yil ichida 4,5 milliarddan ortiq investitsiya kiritildi. Qozog'istonning Rossiya iqtisodiyotiga qo'shilgan investitsiyalari 8,5 milliard dollarni tashkil etdi. Bundan tashqari, Qozog'istonda rossiyalik ishtirok bilan taxminan 24 ming kompaniya faoliyat yuritmoqda – bu bizning mamlakatimizda faoliyat yuritayotgan xorijiy kapitalga ega korxonalar umumiy sonining deyarli yarmi. Ushbu ko'rsatkichlar bizning strategik munosabatlarimizni yanada mustahkamlashda yuqori darajadagi ishonch va o'zaro qiziqishni tasdiqlaydi», — dedi Qozog'iston prezidenti.
Tokaev sanoat sohasidagi hamkorlikning o'sishini ta'kidladi: allaqachon 18 milliard dollardan ortiq qiymatga ega 93 qo'shma loyiha ishga tushirildi. Hozirda qariyb 30 milliard dollar investitsiya qamrab olgan yana 49 loyiha amalga oshirilmoqda.
«Qozog'istonning bir qator mintaqalarini gazifikatsiya qilish, Rossiya energiya resurslarining janubiy va sharqiy yo'nalishlarda tranzit hajmlarini oshirish, mamlakatimizda yirik energetika ob'ektlarini qurish va modernizatsiya qilish bo'yicha keng ko'lamli tashabbuslarni alohida e'tibor bilan ko'rib chiqish lozim. Ular orasida tranzit potentsialini ochish uchun asosiy transport yo'nalishlarini rivojlantirish ustuvor hisoblanadi. Biz, shuningdek, Mongoliya tomon avtomobil yo'lini qurish va Transafganning transport yo'nalishini faol ishlatish bo'yicha loyihalarni amalga oshirish istiqbollarini muhokama qildik. Ushbu barcha tashabbuslarni «Shimol – Janub» yo'nalishida to'liq amalga oshirish dostona xalqlarimizning asosiy manfaatlariga to'liq javob beradi, deb ishonaman», — dedi u.
Prezident Qozog'iston va Rossiya o'rtasidagi mintaqaviy hamkorlik forumining iqtisodiy masalalaridagi alohida ahamiyatini ta'kidladi. Ushbu kontekstda u Rossiya Federatsiyasining Aqtau shahrida yangi Bosh konsulligini ochish ahamiyatini ta'kidladi.
Davlat rahbarlari ilmiy va madaniy-gumanitar sohalardagi hamkorlikka katta ahamiyat berishadi. Qasym-Jomart Tokaev kelgusi yil bahorda Astanada «Qozog'iston-Rossiya do'stligi aleiyasi» ni ochish haqida qaror qabul qilganini ma'lum qildi, bu erda poytaxt aholisiga va mehmonlarga qulay vaqt o'tkazish imkoniyati yaratiladi. U, shuningdek, sentyabr oyining boshida Astanada bo'lib o'tgan V Jahon ko'cha o'yinlarida faol ishtirok etgani uchun rossiyalik tomonlarga minnatdorchilik bildirdi. Prezident, shuningdek, 2026 yilda Qozog'iston «Kelajak o'yinlari» – an'anaviy sport turlari va kiber sportni birlashtiradigan noyob turnirning uchinchi o'yinlarini o'tkazish joyi bo'lishini ma'lum qildi, bu tashabbus Rossiya tomonidan ilgari surilgan.
«Moskva shahrida avgust oyida bo'lib o'tgan Astanadagi madaniyat kunlari keng jamoatchilikda katta qiziqish uyg'otdi. Qozon shahrida buyuk qozog'iston shoir va faylasufi Abay Qunanbayevning büstü ochilishida muhim voqea bo'ldi. Shuningdek, Moskva shahridagi Bolshoy teatrida tomoshabinlar qozog'iston milliy klassikasining asari – «Abay» operasidan bahramand bo'lish imkoniyatiga ega bo'ldilar. Kelgusi yillarda Qozog'istonning mashhur muzeylarida, jumladan, Tretyakov galereyasi va Ermitajda keng ko'lamli ko'rgazmalar o'tkazilishi rejalashtirilgan», — dedi Qasym-Jomart Tokaev.
Prezident ta'lim sohasidagi hamkorlikni alohida ta'kidladi. Hozirda Rossiyada 60 mingdan ortiq Qozog'istonlik talabalar ta'lim olmoqda, bu Rossiya ta'lim standartining mashhurligini va ikki mamlakat o'rtasidagi bilim va tajriba almashish qiziqishini ko'rsatadi.
«Oldinroq erishilgan kelishuvlarni rivojlantirish maqsadida Qozog'istonda yetakchi rus texnik ta'lim muassasalarining 7 ta filiallari ochildi. Tez orada Astana shahrida MGIMO filialining ochilishi rejalashtirilmoqda. Bugun Omskda al-Farobiy nomidagi Qozog'iston milliy universitetining filialini ochish bo'lib o'tdi, bu Rossiyadagi qozog'iston universitetining birinchi vakolatxonasi bo'ladi