Душанба10 феврал 2025
toshkent24.com

Yangi tashabbuslar xususiy va dehqon yerlarida mahsulot yetishtirish bo'yicha taklif etildi.

Prezident Shavkat Mirziyoyev 30-yanvar kuni daromadli ekinlarni xususiy yerlar va ijaraga berilgan maydonlarda yetishtirishning yangi tizimiga bag'ishlangan majlis o'tkazdi.
Предложены новые инициативы для сельского хозяйства на приусадебных и дехканских участках.

Prezident Shavkat Mirziyoyev 30-yanvar kuni shaxsiy yer maydonlarida va ijaraga olingan uchastkalarda foydali ekinlarni yetishtirish bo'yicha yangi tizimga bag'ishlangan yig'ilishni o'tkazdi.

7
8
9
0

Ratsional yondashuv va tuzilmaviy o'zgarishlar natijasida dehqonchilik yerlaridan boy hosil olinmoqda. Shu bilan birga, boshqa yerlarni "iqtisodiy aktiv"ga aylantirish, ish o'rinlari yaratish va aholi daromadlarini oshirish bo'yicha chora-tadbirlar ko'rilmoqda.

Davlatda 5 milliondan ortiq oilaga tegishli 508 ming gektar shaxsiy yer maydonlari, 17 ming gektar ilgari tashkil etilgan dehqon xo'jaliklari va so'nggi yillarda aholi o'rtasida taqsimlangan 260 ming gektar yer mavjud. Ushbu resurslar oziq-ovqat xavfsizligining asosini tashkil etadi.

So'nggi 7 yil ichida shaxsiy yer maydonlari va dehqon xo'jaliklariga 2,3 trillion so'm imtiyozli kreditlar va 265 milliard so'm subsidiyalar ajratilgan. Mahalliy sharoitlarni hisobga olgan holda 5 145 mahalla meva va sabzavot, yashil o'tlar, limon va boshqa ekinlarni yetishtirishga ixtisoslashgan.

Odamlar zamonaviy agrotexnologiyalarni o'zlashtirib, shaxsiy yer maydonlarida hosildorlikni sezilarli darajada oshirishdi: ilgari bir gektardan o'rtacha 18 tonna mahsulot yig'ilsa, hozir bu ko'rsatkich 38 tonnaga yetdi.

Mahallalarda 470 ming tonna meva va sabzavotlarni saqlash, saralash va qayta ishlash uchun quvvatlar yaratildi. Asaka, Jandor, Shahrixon, Uychi, Qiziltepa, Yangiyo'l, Tayloq, Angor, Kuva, Altyaryk kabi o'nlab tumanlarda aholi yiliga 2-3 marta hosil yig'ib, bir sotixdan o'rtacha 15-20 million so'm daromad olmoqda.

Ushbu yo'nalishni yanada rivojlantirish uchun aholi, qayta ishlovchilar va eksportchilar takliflari o'rganildi.

Masalan, Samarqand viloyatidagi bog'dorchilar uzumni ipga o'rab yetishtirish uchun subsidiyalar so'rashdi, bu hosildorlikni ikki barobar oshiradi. Ushbu taklif qo'llab-quvvatlandi va endi har bir ipga 15 ming so'mgacha subsidiyalar ajratiladi. Shuningdek, oilaviy tadbirkorlik dasturi doirasida mayiz quritish uchun uskunalar xaridi bo'yicha imtiyozli kreditlar taqdim etilishi rejalashtirilmoqda.

Tasmaso mahallasida 875 ta oilalar tsitrus mevalar va limon yetishtirib, yillik daromadi 200 million so'mgacha yetmoqda. Saryasi va Altynsay tumanlarida 1 mingdan ortiq oilalar "trenshe" va "termos" usullari bilan limon yetishtirishga qiziqish bildirishdi.

Yangiyo'l dehqonlari sifatli mahalliy yashil urug'larning yetishmasligidan shikoyat qilishdi. Ushbu muammolarni hal etish va aholining tashabbuslarini qo'llab-quvvatlash bo'yicha ko'rsatmalar berildi.

Davlat rahbari yuqori daromadli va eksportga yo'naltirilgan ekinlarni yetishtirish, ularni hisobga olish va moliyalashtirish bo'yicha yangi tashabbuslar ilgari surdi.

Dehqon xo'jaliklari va shaxsiy yer maydonlarini rivojlantirish uchun alohida kengash tashkil etiladi, u aholiga ta'lim berish, urug'lar va ko'chatlar yetkazib berish, yetishtirish, qayta ishlash va mahsulotlarni eksport qilish bilan shug'ullanadi.

Kengash boshqaruvida "UzAgroStar" holdingi tashkil etiladi, 9 ta davlat banki tarkibida 15 ta meva va sabzavot ishlab chiqarishga ixtisoslashgan kompaniyalar ochiladi. Ushbu kompaniyalar 15 ta pilot tumanlarni yangi darajaga olib chiqadi va 72 boshqa tumanga muvaffaqiyatli tajribani tarqatadi.

Har bir kompaniyaga byudjetdan 20 milliard so'm ajratiladi, banklar esa har bir belgilangan kompaniyaga qo'shimcha 10 million dollar yo'naltiradi. Kengashda boshlang'ich kapitali 260 milliard so'm va kredit portfeli 1,2 trillion so'm bo'lgan maxsus fond tashkil etiladi.

Ushbu mablag'lar banklarga ixtisoslashgan mahallalardagi aholini mijoz sifatida jalb qilish va ularni moliyalashtirish imkonini beradi. Shaxsiy yer maydonlarini qo'llab-quvvatlash tizimi joriy etiladi, zamonaviy texnologiyalarni import qilish va xorijiy ekspertlarni jalb qilish, oilalarni sifatli urug'lar, o'g'itlar va agrotexnik xizmatlar bilan ta'minlash, shuningdek, mahsulotlarni qayta ishlash, saqlash va eksport qilishda yordam ko'rsatish rejalashtirilmoqda.

Urug'chilik institutlari bilan hamkorlikda pilot tumanlarda "yashil" issiqxonalar tashkil etiladi.

Umuman olganda, shaxsiy yer maydonlarida oziq-ovqat ekinlarini yetishtirish uchun moliyalashtirishga taxminan 5 trillion so'm yo'naltiriladi.

Dehqon xo'jaliklari va shaxsiy yer maydonlari uchun qo'shimcha imkoniyatlar yaratiladi.

Mahallalarda va oilalarda muzlatgichlar, qadoqlash, quritish va qayta ishlash omborlari, issiqxonalar paydo bo'ladi, ular aholiga 5 yil muddatga bo'lib-bo'lib beriladi.

Shaxsiy yer maydonlarini rivojlantirish uchun xizmat ko'rsatish tashkil etadigan tadbirkorlar 17,5 foiz stavka bilan 7 yillik imtiyozli kreditlar olishadi. Har yili eng yaxshi dehqonlar va oilalarga 20 milliard so'm miqdorida grantlar ajratiladi, shunda 500 ta mahalla har biri 40 million so'm oladi.

Eksportga yo'naltirilgan ishlab chiqarishni yo'lga qo'ygan dehqonlar 100 million so'mgacha subsidiyalarga da'vo qilishlari mumkin, qisqa muddatli ta'lim kurslarini tashkil etuvchilar esa 5,5 million so'mga da'vo qilishadi. Qurg'oqchil hududlarda davlat yomg'ir suvi to'plash uchun rezervuarlar qurish xarajatlarining yarmisini qoplaydi.

Yana bir muhim o'zgarish – Qishloq xo'jaligi fondidan meva va sabzavotlarni yetishtirish va qayta ishlash uchun kreditlar garovsiz, faqat sug'urta polisi asosida beriladi. Dehqonlar ortiqcha byurokratik jarayonsiz imtiyozli kreditlarni olishlari mumkin.

Shaxsiy yer maydonlari va dehqon yerlarini, shuningdek, ularning ustida yetishtirilgan mahsulotlarni hisobga olish bo'yicha yangi tizim yaratiladi. Yil oxirigacha barcha uchastkalar tasniflanadi va ekinlar haqidagi ma'lumot